ترجمه یعنی تبدیل زبان مبدا به زبانی دیگر (زبان مقصد) بدون دخل و تصرف در معنی و مفهوم و صورت کلی متن. اما گاهی مترجم مجبور به تغییر در ساختار متن می شود، تا بتواند متن مبدا را به زبان مقصد نزدیک کند و مفهوم کلی آن را بهتر و راحت تر منتقل کند.
ترجمه متون اصول و قواعدی دارد که رعایت آن ها برای یک یکپارچگی متن ترجمه شده و انتقال سریع مفهوم ضروری است.
ابتدا باید متنی که قصد ترجمه آن را دارید با دقت مطالعه کرده و سپس به صورت جمله به جمله ترجمه کنید. زیرا اگر بخواهید متن را کلمه به کلمه ترجمه کنید یکپارچگی معنا و مفهوم کلی آن به هم می ریزد و اگر نیز بخواهید پاراگراف به پاراگراف ترجمه کنید ممکن است بعضی جملات و کلمات از قلم بیفتند. پس بهترین راه برای ترجمه متون، ترجمه جمله به جمله است.
ترجمه یک جمله معمولا با یافتن نهاد و گزاره شروع می شود که به این روش تحلیل دستوری یا structural analysis گفته می شود اما برای یک ترجمه یکپارچه و خوب علاوه بر این روش به روش دیگری به نام تحلیل کلام یا discourse analysis نیازمندیم. چراکه مترجم علاوه بر ترجمه دستوری باید با حال و هوای کلی نوشته و فرهنگ و محیط مبدا آن نوشته آشنایی داشته باشد. و به همین دلیل است که توصیه می کنیم قبل از شروع ترجمه یک بار متن را بخوانید تا بر موضوع متن احاطه پیدا کیند.
برای ترجمه جمله های بلند بهتر است ابتدا معنی کلمات جدید و مهم آن ها را پیدا کرده و سپس به ترجمه کلی آن جمله بپردازیم.
.jpg)
در ترجمه جملات حواستان به این چند نکته باشد:
- در زبان انگلیسی یک کلمه ممکن است در جمله های متفاوت معانی متفاوتی پیدا کند.
- اصطلاح یا idioms : بعضی کلمات یا عبارات به صورت اصطلاح در جمله به کار می روند که تشخیص و تبدیل آن ها به زبان مقصد بسیار مهم است.
- ضرب المثل یا proverb : که اشاره به سخن بزرگان دارند و برای نصحیت و پند به کار می روند.
- سبک متن یا style : اگر از سبک متنی که در حال ترجمه آن هستید آگاه باشید در ترجمه آن بسیار به شما کمک خواهد کرد چرا که هماهنگ بودن سبک نوشته و ترجمه اش بسیار مهم است. مثلا یک متن طنز آمیز نباید به صورت خشک و رسمی ترجمه شود.
- جابه جایی عناصر جمله یا shifting : در ترجمه متن انگلیسی به فارسی حواستان به قواعد و دستور زبان مقصد باشد. همیشه متن خود را طوری ترجمه کنید که خواننده متوجه نشود که این متن ترجمه یک متن انگلیسی است. در ترجمه متون تا حد امکان از قواعد دستوری زبان مبدا دور شده و به قواعد زبان مقصد نزدیک شوید.
- استفاده بجا از تداخل زبانی یا linguistic interference : ترجمه یک جمله به زبان مقصد با حفظ زبان مبدأ می تواند سرعت ترجمه متن را افزایش دهد مانند کلماتی که در هر دو زبان معانی مشترک دارند.
- تناظر صوری formal correspondence : زمانی اتفاق می افتد که ترتیب کلمات در جمله در هر دو زبان یکسان شود. مانند " go to home" به معنی برو خونه